ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΚΟΡΥΦΗΣ ή πως η ΜΕΡΚΕΛ έβαλε στο ράφι τα ΕΘΝΙΚΑ Κοινοβούλια

EE: Απολογισμός ενός ετήσιου πολέμου: Από τον «Μηχανισμό Εποπτείας του 2010» στο «Σύμφωνο για το Ευρώ του 2011»..."...Από τον χωρίς προοπτική αποδοχή «Μηχανισμό εποπτείας-κυρώσεων» που πρότεινε πέρυσι η κα Μέρκελ, τελικά η Γερμανίδα Καγκελάριος, με έξυπνους ελιγμούς πέτυχε στις 25/3/11, ό,τι στην ουσία είχε στο μυαλό της: ένα νέο μηχανισμό λιτότητας, που θα φέρει τον τίτλο «Σύμφωνο για το ευρώ»… Οι Σύνοδοι Κορυφής του Μαρτίου 2011, θα μπορούσαν να θεωρηθούν και ως η Σύνοδοι της 10ετίας για την ΕΕ..."

Του Δημήτρη Μάρδα

Αν. καθηγητή Τμήματος 

Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ

Δύο ήταν οι κύριες πτυχές των θέσεων της κας Μέρκελ, κατά τη Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαρτίου του 2010 και λίγο αργότερα: Η πρώτη αναφερόταν σε ένα νέο «Μηχανισμό εποπτείας», που έκανε πιο αυστηρό τον ήδη υφιστάμενο, (βλ. Άρθρο 104Γ της Συνθήκης του Μάαστριχτ). Οι κεντρικοί άξονες γύρω από τους οποίους θα οικοδομούταν ο εν λόγω μηχανισμός, ήταν το υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα και το υπέρογκο δημόσιο χρέος. Κατόπιν, η δεύτερη πτυχή, ως υποσύνολο του ανωτέρω μηχανισμού, εισήγαγε ένα νέο αμείλικτο μηχανισμό κυρώσεων. Ο τελευταίος απέκλειε στην ουσία τα ‘άταχτα’ (καταχρεωμένα) κράτη-μέλη από αποφάσεις που αφορούν στο 75% του κοινοτικού προϋπολογισμού.

Ο τότε προτεινόμενος «Μηχανισμός Εποπτείας» δεν πρόβλεπε τη μη αυτόματη προσαρμογή των μισθών στον πληθωρισμό ή διάφορα θέματα συνταξιοδότησης κ.ά. Απλά πρότεινε ένα σφικτότερο πλαίσιο εποπτείας των υπερχρεωμένων χωρών.

Εδώ όμως τέθηκε εξ’ αρχής το απλό ερώτημα: Πώς είναι δυνατόν ο νέος εν δυνάμει «Μηχανισμός εποπτείας» να λειτουργήσει παράλληλα με τον ήδη υφιστάμενο ή ως υποσύνολό του; Κάτι τέτοιο φαινόταν δύσκολο, αφού ο προτεινόμενος «Μηχανισμός Εποπτείας» εισήγαγε ένα άλλο πλαίσιο ελέγχου-κυρώσεων. Οπότε η λύση ήταν μία: Η αλλαγή του ήδη προβλεπόμενου πλαισίου στο Άρθρο 104Γ της Συνθήκης του Μάαστριχτ, γεγονός που συνεπαγόταν την αναθεώρηση της εν λόγω Συνθήκης (που ενσωματώθηκε στη Συνθήκης της Λισσαβόνας).

Η όλη αναστάτωση απαιτούσε, εκτός των άλλων, την επικύρωση της προτεινόμενης αλλαγής από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών, κάτι που θα οδηγούσε σε επιπλοκές, με την πρώτη μη πιθανή επικύρωσή της.

Με τη νέα πρόταση του γαλλογερμανικού άξονα, έμπνευσης Μέρκελ, για το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» ξεπεράστηκε ο παραπάνω ύφαλος των επικυρώσεων του νέου συμφώνου εκ μέρους των εθνικών κοινοβουλίων. Πράγματι, το σύμφωνο αυτό ως νέο «Σύμφωνο Σταθερότητας», θα μπορούσε να υιοθετηθεί με πιο απλουστευμένες διαδικασίες, μέσω λοιπόν κάποιου ψηφίσματος και μόνο ενός Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Υπενθυμίζεται ότι το «Σύμφωνο Σταθερότητας & Ανάπτυξης» του 1997 υιοθετήθηκε με το ψήφισμα του Ευρ. Συμβουλίου στο Άμστερνταμ της 17-6-07 και με δύο Κανονισμούς τους 1466/97 και 1467/97.

Mε την πρόταση Ρομπάι-Επιτροπής της 28ης και τα όσα διαδραματίστηκαν κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο, απομακρύνθηκαν και οι τελευταίες επιφυλάξεις αναφορικά με το «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» έμπνευσης Μέρκελ.

Η Σύνοδος Κορυφής της 24-25ης Μαρτίου του 2011, κύλισε χωρίς εκπλήξεις. Η κα Μέρκελ με τους κατάλληλους χειρισμούς της, πέτυχε στην ουσία τα όσα έθεσε επί τάπητος στις 25 Μαρτίου του 2010: Με ένα ψήφισμα λοιπόν πέτυχε ένα σκληρό μηχανισμό εποπτείας-λιτότητας, που απλά μετονομάστηκε από «Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας» σε «Σύμφωνο για το Ευρώ», αποφεύγοντας έτσι όλες εκείνες τις διαδικασίες (δηλ. επικυρώσεις από εθνικά κοινοβούλια) που θα μπορούσαν να τον θέσουν στο αρχείο.

Η μόνη επικύρωση που θα γίνει, από εθνικά κοινοβούλια, αφορά στο δεύτερο μεγάλο ντοσιέ της περιόδου, στο «Μηχανισμό Στήριξης».

www.psema.gr